• Openbare orde & veiligheid

2022 - Het veranderende lokale veiligheidsdomein

Erik Baas, Adviseur Veiligheid
Erik Baas
Erik Baas tijdens het Scherp Safety Seminar

In 2021 heb ik een record verbroken. Nooit was ik ergens langer onafgebroken in dienst dan bij Scherp in Veiligheid. In oktober 2018 begonnen en nu in 2022 nog lang niet toe aan iets anders. Voor mij is het een mooi moment om eens terug te kijken op wat opvallende trends die ik in mijn werk tegenkom. Inzicht in deze trends helpt mij bij het adviseren van toekomstige opdrachtgevers. 

Waar de adviseur OOV ‘vroeger’ vooral de uitvoering coördineerde wordt er tegenwoordig een veelheid aan competenties van hem verwacht. Adviseur op strategisch en tactisch niveau, regisseur van complexe veiligheidsvraagstukken, netwerker, operationeel specialist. Dat vraagt naast de juiste competenties van de adviseur, ook om een goede positionering van het thema veiligheid in gemeenten.

Groeiende capaciteit ontbreekt 

Bij Scherp in Veiligheid hebben we veel gemeenten als opdrachtgevers en ook voor mij geldt dat ik in de afgelopen jaren veel opdrachten voor gemeenten heb mogen uitvoeren, iets dat ik nu zo’n 10 jaar doe. Vaak zijn die opdrachtgevers kleinere en middelgrote gemeenten met een vrij specifiek profiel. Denk aan kenmerken als veel buitengebied, meerdere kleine kernen, veel sociale samenhang, maar ook beperkte capaciteit, zeker waar het een onderwerp als openbare orde en veiligheid betreft. Juist in deze gemeenten is de afgelopen jaren zichtbaar geworden dat een groeiend aantal bevoegdheden en onderwerpen, zoals ondermijning, cyber en sociale veiligheid, niet altijd is gevolgd door een groeiende capaciteit op de advisering hierover. 

2012, 2015, 2019

Met de instelling van de Nationale Politie in 2012 zagen burgemeesters van kleinere gemeenten hun directe aansturing op de politie verdwijnen en moet de politiecapaciteit vaak met meerdere omliggende gemeenten binnen hetzelfde basisteam gedeeld worden, terwijl de bevoegdheden van burgemeesters gelijk bleven. Dat vergt andere prioritering en sturing, maar ook advisering daarover. In 2015, toen de verantwoordelijkheid over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Participatiewet en de uitvoering van de Jeugdwet bij gemeenten kwam te liggen, werd zichtbaar dat er een stevige verbinding gelegd moest worden tussen het zorg- en veiligheidsdomein. Regie op het proces werd verwacht, ook vanuit veiligheid.

In 2019 kwamen daar de versterkingsgelden voor de aanpak van ondermijning en ondermijnende criminaliteit bij. Dit heeft de risico’s van ondermijning ook lokaal stevig op de (bestuurlijke) agenda’s gezet. Voor veiligheid betekent dit nog meer samenwerken, met interne en externe partners, het verkrijgen van een goede informatiepositie en investeren in bewustwording. Ook de dreiging van cyber criminaliteit wordt steeds zichtbaarder. Continuïteit van dienstverlening van gemeenten wordt onder druk gezet, maar andersom heeft online geuit sentiment grote gevolgen voor het openbare leven. Tenslotte kent ook de burgemeester een groeiend aantal al dan niet zelfstandige bevoegdheden waarover ook geadviseerd moet worden.

Erik Baas

Adviseur Veiligheid

06-10908272

De gemeentelijke veiligheidsorganisatie is niet meegegroeid met het uitdijende pakket aan bestuurlijke bevoegdheden.

Ondersteuning

Dé adviseur OOV bestaat niet en al die verschillende rollen zijn niet in een of twee personen te vangen. Bij kleinere gemeenten met beperkte capaciteit schuurt dit wel eens. Scherp in Veiligheid krijgt steeds vaker de vraag of we kunnen ondersteunen bij de positionering van veiligheid. Ons uitgangspunt daarbij is dat winst niet altijd alleen in uitbreiding van formatie zit, maar ook in het stevig positioneren van een afdeling in de organisatie en het optimaal gebruiken van de aanwezige capaciteiten.

De sleutel ligt in de positie van veiligheid in het gemeentelijke netwerk. Samenwerken en informatie delen, zodat iedereen het comfort heeft dat signalen worden opgepakt en er op basis van actuele informatie wordt gehandeld en voor iedereen duidelijk is wat zijn positie en bevoegdheid is. Kortom, van kaders en afdelingen naar effectieve netwerksamenwerking, waardoor winst niet altijd in extra formatie gezocht hoeft te worden.

Herken je deze vraagstukken of ben je benieuwd geworden naar onze werkwijze en wat Scherp in Veiligheid voor je kan betekenen? Neem contact met mij op en ik maak graag een afspraak. Mail naar erik@scherpinveiligheid.nl of bel ons op 085-0161357.